Covid-19 Sürecinde Restoran ve Kafeler

2 milyon kişinin istihdam edildiği ve 100 Milyar TL’yi aşkın ciro elde edilen kafe ve restoran sektörü pandemi döneminin önemli kısmını kapalı geçirmiştir. Covid-19 sürecinde işletmelerin birçoğu icralık olmuş ya da kepenk kapatmak zorunda kalmıştır. Kredi geri ödemeleri ile kira ve çek/senet ödemelerini yapamayacak duruma gelmişlerdir. Bunların yanı sıra doğalgaz, telefon, elektrik, internet, su, SSK, BAĞ-KUR ve vergi gibi sabit giderler çalışılmayan dönemde ağır bir yük olarak devam etmektedir.

Sektörün alt grubunda çalışan garson ve mutfak personellerinin çoğu bu süreçte ücretsiz izine çıkarılmış ya da işsiz kaldıkları için memleketlerine dönmek zorunda kalmışlardır. Bu işletmeler paket servisle ayakta kalmaya çalışırken, garsonlara olan gereksinim azalmış bu nedenle maaş ve elaman eksiltmeye gidilmiştir.

Pandemi nedeniyle alınan yeni kısıtlama kararları kapsamında, kafe ve restoran gibi işletmeler yine paket servis ile hizmet vermeye devam edecektir ancak Türkiye'deki restoranların sadece yüzde 35'inde paket servis hizmeti vardır. Bu süreçte sadece restoran, kafe işletmeleri değil, tedarik zinciri içerisinde olan manav, kasap, akaryakıt ve benzeri sektörler de olumsuz etkilemektedir.

Son açıklanan kısmi normalleşme kararları çerçevesinde, AVM’ler dahi açılmışken, alınacak çeşitli önlemlerle restoran ve kafeler açılmayarak mağduriyetleri arttırılmıştır. Alınan kararlardaki çelişkiler ve uygulamalarla yaratılan ayrımcılık toplumun dikkatinden kaçmamaktadır.

Gelecek Partisi olarak çözüm önerilerimiz;

• Kısa çalışma ödeneği pandemi süreci bitinceye kadar ödenmeye devam ettirilmelidir.
• Gelir kaybı desteği salgın sonuna kadar devam ettirilmelidir.
• Prim, vergiler ve elektrik, su, doğalgaz vb. fatura ödemeleri pandemi sonuna kadar ertelenmeli, süreç içerisinde kapanan işletmelerin bu tür ödemeleri ise devlet tarafından karşılanmalıdır.
• Salgında verilen kira yardımından yararlanan işletmeler arasına dâhil edilmeyen restoran ve kafeler acilen kira yardımı kapsamına alınmalı, kira ödemelerinden alınan stopaj salgın bitiş tarihine kadar ertelenmelidir.
• Kredi sicil bozukluğu olanlar dahil 1 yıl geri ödemesiz, sıfır faizli kredi desteği verilmelidir.
• Vadesi gelmiş kredi ödemeleri en az 1 yıl ertelenmelidir.
• Televizyon yayınlarına abonelikleri olan işletmelerden dileyenlerin aboneliklerini taahhüt şartı aranmaksızın iptal edebilmelerine yönelik mevzuat düzenlemesi yapılmalıdır.

Gelecek Partisi Ticaret Politikaları Başkanlığı