HÜKÜMETİN YARGI REFORMU İLANI ÜZERİNE…
Sayın Cumhurbaşkanı, hükümet ve üst düzey kamu bürokrasisinde bir kısım zorunlu değişikliklerden sonra yaptığı açıklama ile başta adalet ve ekonomi olmak üzere yeni bir reform hareketi başlatacaklarını ve kamuoyunda rahatsızlığa neden olan birçok uygulamayı ortadan kaldıracaklarını, bugüne kadar devam eden süreçte bu vaatlerin altyapısını oluşturduklarını, bundan sonra vatandaşlarımızın beklentisi olan ekonomik refahı ve herkesin memnuniyet duyacağı bir adalet hizmeti vereceklerini ilan etmiştir.
Bu ilanın neticesi olmak başta Adalet ile Ekonomi ve Maliye Bakanları bazı işadamları derneklerini, meslek odalarını, bazı STK’ları ve bir siyasi partiyi ziyaret ederek, muhataplarından reform çalışmalarından beklentilerini ve yapabilecekleri katkıları öğrenme amacıyla toplantılar yapmış bulunmaktadır. Adalet Bakanı halen bakanlıkta sürdürülen çalışmalarda, kamuoyundan aldıkları bu katkıları değerlendirerek çok yakın bir zamanda reform paketini TBMM’ye sunacaklarını beyan etmiştir.
Gelecek Partisi olarak, görüş ve beklentilerimize müracaat edilmemiş olsa da toplumun tüm sorunlarına olduğu gibi hukuk ve yargı sorunlarına karşı eleştirileri ve çözüm önerilerimizi kamuoyu önünde ilgililere sunuyoruz;
• Gerçekte reform özelliği taşımadığı halde, reform adı altında daha önce defalarca kamuoyuna açıkladığımız birçok yasal düzenlemenin başta Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Anayasa ve diğer mevzuatımızda zaten mevcut düzenlemeler oldukları, asıl sorunun bu düzenlemelere aykırı tutum ve davranışlarla dolu yanlış yargı alışkanlıkları ve yargıya yaptığınız baskılar olduğu bilinmektedir. Beyan ettiğiniz hususların reform adı altında mevzuatta tekrar tekrar yazılması sorunu çözmemektedir. Adalet Bakanlığı olarak ilan ettiğiniz 2009, 2015 ve 2019 stratejik planlarının ortada kaldığı, yargının etkinliğini ve hızını artırmaya yönelik yüzlerce projenin hedefine ulaştırılamadığı, sadece günlük politik tavır olarak kaldıkları bir ortamda, reform yapma vaadiniz güven vermemektedir. Bu nedenle her bir vesile ile reform diyerek yeniden yola çıkarak, kamuoyunu ve adalet bekleyen kesimleri oyalamaktan başka bir netice vermeyen, algı oluşturmaya yönelik politikalardan vazgeçmeniz bu konudaki ilk önemli adım ve en önemli olacaktır. Öncelikle mevcut kuralların uygulanması için gerekli inisiyatifi ortaya koyun ki, reform iddialarınızda samimi olduğunuz görülebilsin.
• Kuvvetler ayrılığına saygı duymayan yasama ve yargıyı ürütmenin emrinde bir genel müdürlük olarak algılayan yaklaşımdan vazgeçiniz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlemelere ve torba yasa uygulamalarına son veriniz.
• Hükümet olarak yargıya ve yargı mensuplarına yaptığınız ve yaptırdığınız baskı ve müdahalelere son veriniz. Yargı bağımsızlığına saygılı davranacağınıza, yargıya kendiniz dahil hiçbir kişi, kurum veya makamın müdahale edemeyeceğine, hakim bağımsızlığının en büyük teminatının hükümetiniz olduğunu ilan ve ispat ederek mahkemelerin hukuk ve adaleti önceleyen bir yargılama yapmasının sağlam zeminini temin ediniz. Yani birinci iş olarak YARGIDAN ELİNİZİ ÇEKİNİZ…
• Adil yargılamanın önündeki tüm engelleri ortadan kaldırınız. Kendinizce ortaya koyduğunuz ancak Ceza Hukukunun / Kanununun evrensel temel ilkelerine açıkça aykırı yargılama usul ve yöntemlerini ortadan kaldırınız. Hukuk ve adalet reformundan bahsederken kamuoyunun da yakından takip ettiği bir kısım kişilere yönelik hukuka aykırı beyanlarınızı anlamlandırmak mümkün olamamaktadır.
• Başta haklarında hiçbir suç isnadı bulunmayan veya mahkemelerce beraatlarına karar verilen KHK’lılar olmak üzere, yasalara aykırı olarak hakları ihlal edilen kamu görevlileri ile kamuda farklı statüde çalıyor iken (iş akdi, özel sözleşmeli vb.) görevlerinden ihraç edilen kişilerin görevlerine geri dönmesini ve mahrum kaldıkları haklarının iadesini sağlayınız.
• Başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay kararları olmak üzere uyulması zorunlu bulunan mahkeme kararları uygulanmasını etkin bir şekilde sağlayınız. Başta ilk derece hakimleri olmak üzere bu kararlara direnenler hakkında gerekli ve uygun yasal müeyyideleri uygulayınız.
• Hukuk ve adaleti en başından ortadan kaldıran ve özrü mümkün olmayan hükümlerin verilmesine neden olan gizli tanık uygulamalarına, sosyal çevre bilgisi gibi hakkında delil bulunmayan sair suçlamalar dahil iddianamelere ve dosyalara yansıtılmayan şeffaflıktan uzak gizli bilgilere, bilimsel ve hukuki gerçeklikten uzak sipariş bilirkişi raporlarına, kişisel kanaatlere ve önyargılara dayalı yargılama yapılmasını engelleyiniz. Tutukluluk karar ve sürelerini etkili bir şekilde denetleyiniz. Aksine tavır ve davranışlarda ısrar eden başta kolluk güçleri olmak üzere tüm yargı mensupları ve kurumları hakkında icap eden yasal müeyyideleri uygulayınız. Ancak çok istisnai durumlarda uygulanması gereken tutuklu yargılama usulünü genel yargılama usulü olmaktan derhal çıkartınız.
• Yabancı yatırımlar dahil ülkemizde yatırım yapılmasını engelleyen, hatta mevcut yerli ve yabancı yatırımcıların yurtdışına kaçışına sebebiyet veren mülkiyet hakkına yönelik ihlalleri engelleyiniz.
• Vatandaşların seçme ve seçilme haklarının önündeki en önemli engellerden biri olan mahkemece tespit edilmiş suçluluk halleri hariç kayyımlık rejimine son veriniz.
GERÇEK BİR REFORM AMAÇLIYORSANIZ;
1. Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Avukatlık Kanunu’nu tüm paydaşların ve bilim adamlarının görüş ve önerileri doğrultusunda yeniden düzenleyiniz.
2. HSK’yı Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu olarak iki ayrı kurum olarak düzenleyiniz ve adil yargılanmanın önündeki en büyük engel olan silahların eşitliği ilkesine uygun bir yargılama usulünü hayata geçiriniz. Hakimler ve Savcılar Kurulunun uhdesinde topladığı yetkileri, üye yapısını ve üye seçimlerine ilişkin yargı bağımsızlığını kökünden yok eden düzenlemeleri iptal ederek kurulun yargının demokratik meşruiyetini oluşturunuz. Böylelikle hakimlerin gerçek bağımsızlığını, coğrafi ve kamu görevinden çıkarılmama teminatlarını sağlayınız ve evrensel ölçülerde güvenceye alınız. Hakim ve savcıların terfi, disiplin, atama ve görevde yükselmelerine, unvanlı görevlere atanmalarına objektif kriterler getirerek yürütme organının yargı üzerindeki vesayetini kaldırınız.
3. Avukatlığın (savunmanın) yargılamanın ayrılmaz parçası ve adil yargılamanın temel meşruiyeti olduğunu kabul ile yargılamadaki etkinliğini sağlayınız. Avukatlara yönelik hukuka aykırı bir şekilde yapılan habersiz ve haksız gözaltı ve yersiz tutuklama ve savunma görevini engelleyici işlemleri engelleyiniz. Avukatların soruşturmaya etkin katılma, delil bildirme ve toplanmasını talep, hukuki dinlenilme hakkı gibi yasalarda mevcut hak ve görevlerini etkin bir şekilde yapmalarını sağlayacak tedbirleri alınız.
4. Adli kolluğu kurarak, temel insan hakları, ceza hukukunun evrensel ilkeleri ve CMK’dan habersiz ve duyarsız kolluk kuvvetleri tarafından yapılan hukuka ve adalete aykırı uygulamalara (işkence ve kötü muamele, haksız ve yersiz gözaltı, keyfi soruşturmalar vs) son veriniz. Aksine davranan kamu görevlileri hakkında yasal müeyyideleri etkili bir şekilde uygulayınız.
5. Sayısı 1.5 Milyonu aşmış soruşturmaların varacağı yerin hukuk devleti ve demokrasinin bittiği yer olacağı bilinmelidir. Kontrolden çıkmış ve hiçbir hukuki gerekçesi olmayan terör soruşturmalarına son veriniz.
6. İnfaz kanununda yaptığınız adalet ve eşitliğe aykırı düzenlemeleri iptal ediniz.
7. Küçük çocuklu anneler başta olmak üzere sağlık durumu cezaevlerinde kalmalarına imkan vermeyen tutuklu ve hükümlüleri tahliye ediniz.
Sayın yetkililer;
Yukarıda zikrettiğimiz birçok teklif ve talebin yasalarımızda zaten emredici hükümleri olduklarını, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu (Ceza Muhakemesi Kanunu) tarafından korunmaya alınmış hususlar oldukları malumunuzdur. İlgili ilgisiz bir takım oyalayıcı toplantılar ve görüşmeler yaparak reform iddialarıyla halkı oyalamayınız. Milletin sizden öncelikle olarak evrensel standartları belli hak ve özgürlükleri koruyan, mevcut kurallara uygun davranmayı temin etmenizden başka bir talebi yoktur…
Kamuoyuna saygı ile arz olunur.
GELECEK PARTİSİ ADALET POLİTİKALARI İZLEME KURULU