2019 Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ülkemizde ise 11 Martta ilk vakanın görülmesi ile tanıştığımız COVİD-19 ile mücadelemiz 9 aydır kesintisiz devam ediyor. Gelecek Partisi olarak 18 Mart 2020 Tarihinde ‘’Ülkemizin Bacasız Sanayisi Turizm Sektörü İçin Acil Yapılacaklar Listesi’’ başlığı altında sezona girmeye hazırlanan turizm sezonu ile ilgili olarak sektör için Bakanlığın alması gereken kararları kamuoyumuzla paylaşmıştık.
Kamuyou ile paylaştığımız ve hükümet tarafından atılması gereken adımları içeren önerilerimiz bir nebze uygulamaya konmuş olsa da ancak sektör ile ilgili kritik önem taşıyan bazı önerilerimiz hayata geçirilmemiş bu konuda gerekli adımlar atılmamıştır. Biz hayata geçen öneriler için ‘Yetmez ama Evet’ Derken kamuoyu ile paylaştığımız acil yapılacaklar listesinde ilk sırada yer alan;
• Bacasız sanayimiz turizm sektörü için Ankara merkezli olmak üzere, 81 ilde TÜRSAB temsilcilikleri öncülüğünde bakanlığımız koordinesinde acilen kriz masaları oluşturulmalıdır.
Maddesi ile ilgili olarak herhangi bir adım atılmamış ve bu anlamda turizmimizin bel kemiği olan, otellerimizi dolduran, uçaklarımızı dolduran, müzelerimizi dolduran seyahat acentalarımız ile ilgili bir çalışma maalesef yapılmamıştır. Gelinen noktada pandemi süreci boyunca hiçbir destek alamayan seyahat acentalarımız zor durumda olup bir çoğu iflasın eşiğine gelmiştir.
28 Eylül 1972 tarihinde yürürlüğe giren 1618 sayılı "Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu" uyarınca kurulmuş olan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Turizm sektörü için atılması gereken her adımda görüş alınacak bir meslek birliğidir. Gelecek Partisi olarak salgının en başında TÜRSAB temsilcilikleri öncülüğünde kriz masaları oluşturmasını talep etmiştik. Fakat bu talebimiz yerine getirilmemiştir.
9 Aydır açıklanan hiçbir destek paketinden seyahat acentaları özel olarak yararlanamamıştır. Bu anlamda anonim ve limited şirket olan bazı acentalar şirketlerin başvurdukları krediye başvurmuş ve az sayıda acenta sadece bu krediden yaralanmıştır. Yapılan bu düzenleme de i banka sicili bozuk olan acentalarımızın krediye ulaşmalarına engel olmuştur.
Bakanlığın belge devrine olanak tanıyan düzenlemesi de TÜRSAB’ın itirazlarına rağmen bakanlıktan geçtiği hali ile kabul edilmiştir. Yapılan düzenlemeye göre sadece belge devrine izin verilirken, unvan devrine izin verilmiyor. Düzenleme, belgeyi devrden şirketin unvanının 10 yıl süreyle kullanımını da yasaklıyor. Bunun yanında, belgesini devreden tüzel kişiye de 3 yıl boyunca yeni belge verilmesini yasaklanıyor. TÜRSAB Yeni belge çıkarmanın bedelinin 80.000 TL’den en az 300.000 TL’ye çıkarılmasını talep etmiş bu anlamda acenta sahiplerinin belgelerini devir ederken yeni bir iş kurması için sermaye oluşturması için bu tutarın yeterli olduğunu savunmuştur. Fakat bu talepte bakanlık tarafından kabul görmemiştir.
Zor durumda olan seyahat acentalarının talebi cirosu düşük olanlar başta olmak üzere en az 1 yıl süre ile kira ve hibe desteğinin devlet tarafından verilmesidir. Son dönemde çıkan turizm destek paketi ile ilgili olarak maaş ve kira ödemeleri başta olmak üzere, sözleşme veya faturaya bağlı tüm sabit giderlerinin destek kapsamına alınması hususunda fatura ile ilgili olan kısım zaten iş yapamayan acentaların faturayı nereden bulacağı sorusudur.
Her geçen gün iflas bayrağını çeken Seyahat acentalarımız zor durumda olup bir an önce devletten kendileri için özel bir teşvik paketi çıkartılmasını beklemektedir.
GELECEK PARTİSİ
KÜLTÜR VE TURİZM POLİTİKA İZLEME KURULU BAŞKANLIĞI